Photo-litho door Wegner & Mottu Amsterdam uit Vademecum der Bouwvakken Tijdschrift voor allen, die belang stellen in eenigen tak van kunst en nijverheid, bij het bouwen beoefend; verkoop, rechtspraak, en alles wat tot nuttige verspreiding geschikt is. 1886 – 1928.
28 september 1893 achtste jaargang aflevering 20, plaat geplaatst na blz. 162 als plaat 22.
Fragmenten van het H.Geest Gasthuis te Kampen
Getekend door H. J. van Dijk.

Fragmenten van het Heilige Geest-Gasthuis te Kampen

door H. J. VAN DIJK.
Bovengenoemd gesticht, is een van de vele van dien naam, welke in de middeleeuwen gesticht werden tot leniging van armoede.
De oudste gasthuizen in ons land zijn bijna uitsluitend aan den H. Geest gewijd.
Geen wonder, dat waar alom in den lande dergelijke inrichtingen in het leven werden geroepen, de stad Kampen, die in welvaart voor geene andere behoefde onder te doen, binnen hare muren ook zulk een liefdadige instelling vestigde.
Wanneer juist de oprichting hier plaats had, valt niet te zeggen, daar de archieven der instelling voor een deel schijnen verloren geraakt te zijn.
»De bekende Arend Toe Boecop, die in de 16e eeuw leefde, schreef reeds in zijn kroniek, dat hem de H.-Geest, de oudste instelling in Kampen voorkwam te zijn, ofschoon look hem den datum van oprichting onbekend was. De eerste zekere datum, dien we vinden is het jaar 1300, toen Grete Sanders haar testament maakte en daarbij o.a. legateerde: den oelden heiligen gheest vüf oelde schilde.
Daar in dit stuk het gasthuis reeds de oude Heilige Geest wordt genoemd, mag men veilig aannemen, dat het reeds een halve eeuw bestond en dan zou de tijd van de stichting op zijn minst omstreeks 1250 kunnen worden gesteld. Blijkens de stukken was het gasthuis bestemd voor armen, zieken en bejaarde priesters.
Van den middeleeuwschen bouw is weinig overgebleven, alleen de kapconstructie en de zijmuren, welke in vakwerk zijn gebouwd, geven nog de kenmerken dier dagen terug, In ’t midden der 17 eeuw moet het gesticht groote veranderingen hebben ondergaan, waardoor het zijn middeleeuwsch karakter heeft verloren.
Al de merkwaardige motieven welke op bijgaande plaat zijn afgebeeld, zijn van dien tijd of later.
Opmerkelijk is het, dat de friesversiering aan de Ouderstraat, zeer veel overeenkomst heeft met het beeldhouwwerk van de Cellebroederspoort te Kampen ; deze poort is ont¬worpen door Thomas Berendsen, landmeter van Overijsel (overleden 1625).
De dakvensters op de plaat afgebeeld, bevinden zich allen aan de binnenplaats, zooals de perspectief te zien geeft.
De teekening van den vroegeren voorgevel is genomen naar eene afbeelding der stad.

Afmeting:

26,5 x 38 cm.

Herkomst:

Collectie SNS Historisch Centrum